Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010

Υπάρχει φιλία ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες

«ευτυχώς που υπήρξαν οι ομοφυλόφιλοι και οι γυναίκες μπόρεσαν να αγαπήσουν ένα άνδρα» από ένα κείμενο του Γ. Χειμώνα που μιλά για την ανδρική μοναξιά και τη σχέση του με τη συμβολική κυριαρχία.

Οι άνδρες είναι πάντα μεγάλα παιδιά που παίζουν πολεμικά παιχνίδια, σύμφωνα με τη Βιρτζίνια Γουλφ.

Σε όλες τις κοινωνίες, από τις πρωτόγονες μέχρι τις πιο σύγχρονες, φαίνεται πως υπάρχει μια δομική συνέχεια, όπως υποστήριζε και ο πρόσφατα χαμένος φιλόσοφος Λέβι Στρώς. Μοιάζει δηλαδή οι κοινωνίες να εξελίσσονται με κάποιους κανόνες πολιτιστικούς που τις κάνει να επιβιώνουν, είτε ζουν στον Αμαζόνιο είτε στο Παρίσι.

Η συμβολική αυτή κυριαρχία των ανδρικών κυρίως πρότυπων στις κοινωνίες, συνήθως, θεωρεί το θηλυκό στοιχείο παθητικό και αρνητικό για την εξέλιξη, ενδυναμώνοντας την αρετή της δύναμης και της εξουσίας που συμβολίζει η ανδρική εικόνα.

Σε πρωτόγονες φυλές, τα αγόρια μαστιγώνονται μέχρι αιμορραγίας, για να ξορκίσουν το θηλυκό που κρύβει η γέννηση από τη μητέρα τους.

Στις σύγχρονες κοινωνίες, τα αγόρια ξορκίζουν τη θηλυκότητα με ανδρικές παρέες που παίζουν βίαια και ανδρικά παιχνίδια, για να μην τα ονομάζουν θηλυπρεπή και ομοφυλόφιλα.

Δηλαδή, με λίγα λόγια, ακόμα και σήμερα, η φίλια με το άλλο φύλο μπορεί να θεωρηθεί ύποπτη για παθητική στάση του αρσενικού που θα τον απομακρύνει από τα πρότυπα της δύναμης και της επιτυχίας που οργανώνει η σύγχρονη παραγωγική διαδικασία.

Ο άνδρας στην καλά δομημένη κυριαρχική αντίληψη της ανταγωνιστικής κοινωνίας που ζούμε, είτε πρέπει να είναι αρχηγός της αγέλης, άρα μοναχικός δυνατός και μακριά από αμφίβολα συναισθήματα θηλυκού χαρακτήρα, είτε θα είναι ένας παθητικός άνδρας, αδύνατος, εύθραυστος και θύμα μιας απόλυτα κυριαρχικής μητέρας.

Ο αρσενικός που φαντασιώνει σήμερα η γυναίκα δεν απέχει πολύ από τον πολεμιστή της πρωτόγονης κοινωνίας, όσο και τα φεμινιστικά κινήματα να ξόρκισαν τον ΡΑΜΠΟ ιδεολογικά, και είναι αυτό που λέει ακριβώς και ο Λ. Στρώς, ότι, πέρα από τις ιδεολογίες που υποστηρίζουμε δομικά, αντιδρούμε με ένα τρόπο αρκετά αρχαϊκό και πρωτόγονο.

Με δεδομένη αυτή την εισαγωγή, είναι φανερό πως οι άνδρες είναι δύσκολο να αποδεχθούν τη γυναικεία φιλία. Από άποψη κουλτούρας αλλά και ενστίκτων. Ίσως πιο εύκολα οι γυναίκες, που σαν πιο ευαίσθητες και πιο κοινωνικές θεωρούν τα συναισθήματα της φιλίας πολύ σημαντικά.

Αλλά πόσες πάλι γυναίκες δεν θα δουν αρνητικά και θα σχολιάσουν φαρμακερά τη φίλια του φίλου, εραστή και συζύγου τους με μια γυναίκα; Καμία γυναίκα δεν θα νιώσει ασφάλεια, αν ο σύντροφός της βγαίνει φιλικά με μια γυναίκα, γιατί θεωρεί ότι η αθωότητα του άνδρα δεν θα εμποδίσει τη γυναίκα να τον παγιδέψει σε ερωτικά παιχνίδια.

Βιολογικά ένας άνδρας με μια ξένη γυναίκα πάντα έλκεται ερωτικά. Ακόμα και να το καταπιέσει για λόγους κοινωνικούς, δεν θα έβαζε ηθικούς φραγμούς στην επιθυμία του, αν μια γυναίκα τού άρεσε ερωτικά, ακόμα και αν ήταν φίλη του ή σύζυγος φίλου του.

Η απιστία, εξάλλου, στις σύγχρονες κοινωνίες ξεκινά ανάμεσα σε παντρεμένα ζευγάρια που κάνουν παρέα, γιατί διευκολύνει και εξοικειώνει τους εραστές. Σε σύγχρονες έρευνες, στην Αμερική κυρίως, φαίνεται πως στην ερώτηση αν υπάρχουν φίλιες μεταξύ ανδρών και γυναικών, το μεγαλύτερο ποσοστό άπαντα «ναι» (87%).

Νομίζω, όμως, πως η απάντηση αυτή είναι πολιτικά ορθή αλλά όχι τίμια: ποιος θα δεχόταν σήμερα να αποδεχθεί τον ρόλο του ουραγκοτάγκου σε με κοινωνία που τον ανδρικό θαυμασμό τον ποινικοποιεί σαν σεξουαλική παρενόχληση;

Εν κατακλείδι για βιολογικούς κοινωνικούς και πολιτιστικούς λόγους (πως θα γονιμοποιούσαμε) και προς όφελος της εξέλιξης των κοινωνιών σε όλο τον πλανήτη μοιάζει ότι την ανδρογυνική φιλία δεν την θέλει ούτε η φύση αλλά ούτε και η παραγωγική διαδικασία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου